Manipulatie en emotionele chantage

Manipulatie en emotionele chantage

De meest krachtige vorm van manipulatie

Je leven te leiden volgens datgene waarin jijzelf gelooft en wat jij zelf weet, zo'n leven is goed voor jou, ongeacht wat anderen daarvan denken of zeggen

Wat is emotionele chantage ?

Ken jij mensen die wel eens tegen jou zeggen:

"Als je echt van me zou houden dan
Kijk eens wat jij me aandoet
Ga niet bij me weg, want anders
Jij bent de enige die me kan helpen"

Als jij een van deze uitspraken herkent, dan heb je te maken met emotionele chantage. Dit is een krachtige vorm van manipulatie waarin mensen ons dreigen te straffen als we niet doen wat zij willen. b.v. door ons slecht of ego�stisch te noemen, door hun ziek zijn op jou te schuiven etc.

Hoe werkt emotionele chantage ?

Om een lang verhaal kort te maken, volgt hier een concreet voorbeeld zodat je voelt wat wordt bedoeld met emotionele chantage.

Verzoek: je vader wil iets van jou

Weerstand: jij wilt dat niet en zegt nee

Druk: je vader probeert je onder druk te zetten i.p.v. jouw weigering te begrijpen

Bedreigingen: je vader wijst jou op de consequenties van jouw gedrag: als je dit niet doet dan....

Toegeven: je wordt bang en geeft toe

Herhaling: je vader heeft ervaren dat dit werkt bij jou en zal zijn gedrag in de toekomst herhalen.

Welke middelen gebruikt de chanteur?

Om zijn zin kost wat kost door te drijven cre�ert de chanteur FOG (Fear, Obligation, Guilt). Vertaald betekent dit:

Bang maken: doe wat ik zeg want anders... en een aantal bedreigingen volgt zoals: je moet dit doen want anders zal ik je verlaten, ophouden van je te houden, je afkeuren, niet meer met je spreken

Jou verplicht doen voelen om iets te doen wat hij zegt: het is je plicht! B.v. een goede dochter gehoorzaamt haar vader, of op je werk: luister en gehoorzaam de baas

Schuld op jou schuiven: jij bent een slecht persoon als je dat niet doet.

Samenvattend zijn de woorden van de chanteur: je zou, je moet, je bent verplicht, je bent me dit verschuldigd.

Kenmerken van de chanteur

• Ze haten verlies
• Jij telt niet, alleen zij
• Ze willen kost wat kost dat jij doet wat zij willen omdat ze niet met frustratie om kunnen gaan
• Ze zijn geheel gericht op zichzelf : "ik wil het NU"
• Maken van muggen olifanten
• Agressief gedrag doet hen machtig voelen
• Eigenlijk zijn het kleine bange mensen
• Ze sluiten nooit compromissen
• Wijzen altijd met de vinger naar de ander omdat zij beslist niet naar hun eigen gedrag willen kijken, alleen maar naar datgene wat de ander zgn. fout doet.
• Zien het hebben van een andere mening als een direkte aanval op zichzelf

Kenmerken van mensen die zich laten chanteren

Bovenstaand blijkt dat de chanteur alleen maar de schuld bij een ander legt: jij hebt het gedaan. Gek genoeg wijzen de mensen die zich laten chanteren ook met het vingertje naar de ander: hij is zo'n boeman. Jawel, dat klopt ook maar....

waar een chanteur is , bestaat ook een persoon die zich laat chanteren. Met andere woorden: jij laat toe dat de ander jou chanteert. Jij laat je bang maken. Jij zorgt ervoor dat de ander zijn zin krijgt. Waarom eigenlijk doe je dit? Wat zijn jouw motieven? Ik noem er enkele:

• Behoefte aan goedkeuring "als ik geen goedkeuring krijg is er iets mis met me"
• Hebben vaak het AtlasSyndroom: een groot verantwoordelijkheidsgevoel.
• De vrouwen lijden ook nog eens vaak onder het Brave Meisjes syndroom
• Het zijn zelftwijfelaars: misschien is het wel waar dat ik... misschien zie ik iets over het hoofd
• Leggen Autoriteit bij de ander: zij weten het beter dan ik

Gevaar van ingaan op emotionele chantage is dat jij je integriteit verliest en je zelfrespect. Je verraadt jezelf door niet trouw te zijn aan jezelf. Voor de relatie met de ander betekent dit: je hebt geen vertrouwen meer in de ander en je praat daarom alleen nog oppervlakkig over koetjes en kalfjes. Het wordt contact zonder intimiteit omdat jij je niet meer veilig voelt bij de chanteur.

Aanpak

Als je voortaan meer je eigen leven daadwerkelijk wilt gaan leven, dan kun je emotionele chantage be�indigen op verschillende manieren, die elk van belang zijn. Ik noem onderstaand enkele mogelijke oefeningen.

Teken een contract met jezelf

v.b. tekst: Ik.... zie mezelf als een volwassen mens met vele keuzemogelijkheden. Ik ga vanaf nu ervoor zorgen dat emotionele chantage uit mijn leven verdwijnt. Om dit doel te bereiken spreek ik met mezelf het volgende af:

Ik beloof mezelf dat angst, zogenaamde verplichtingen en schuldgevoelens niet langer meer mijn beslissingen bepalen.

Ik beloof mezelf dat ik moeite doe om allerlei vaardigheden hiervoor te leren en te integreren in mijn leven.

Ik beloof mezelf dat als ik eens een keertje weer terugval in een oud patroon, ik dit niet als excuus wil gebruiken om op te houden met het weren van Emotionele Chantage in mijn leven. Ik zie dat een fout geen echte fout is zolang ik maar bereid ben om hiervan te leren.

Ik beloof mezelf dat ik goed voor mezelf zal zorgen en elke stap, hoe klein ook, zal waarderen.

Naam datum

Lees dit contract vervolgens elke dag gedurende 1 hele week

Lijfspreuk: ik kan er tegen

In plaats van: 'ik kan deze schuldgevoelens niet verdragen, ik kan er niet tegen dat hij kwaad op me is'.

Oefen deze uitspraak in gedachten als iemand jou chanteert. De woorden: ik kan hier tegen, worden op deze manier een soort schild tussen jou en zijn of haar woorden of gebaren

Omzetten oude gedachten en gevoelens in nieuwe

Zoals je denkt, zo voel je je ook. Daarom is het eerst zinnig te achterhalen hoe je nu negatief bezig bent. Daartoe zijn de volgende vragen opgesteld:

Als je een chanteur hebt, hoe reageer je dan? Voorbeeld:

Ik vertel mezelf dat wat ik wil verkeerd is

Ik kom niet op voor mezelf

Ik vertel mezelf dat toegeven loont, omdat de ander dan zijn mond houdt

Hoe voel jij je als jij zo reageert op de chanteur? Voorbeeld:

Bang, boos, wrok, gefrustreerd, machteloos

Ga nu het omgekeerde noteren, bijvoorbeeld:

Wat ik wil is normaal, ook al reageert de chanteur kwaad

Ik kom op voor mezelf, ook al wordt de ander kwaad

Door toe te geven verlies ik mijn integriteit

Wat zijn je nieuwe gevoelens hierbij: bijvoorbeeld

Sterk, trots, moedig, opgewonden

Maak nu tot slot een soort van samenvatting die als affirmatie dient. Voorbeeld:

"Ik ga tegen emotionele chantage in en voel me hierbij/hierdoor sterk en trots."

Zend een SOS uit

Als je denkt dat je bezwijkt, gaat toegeven aan de eis van de ander tegen je zin in, uit angst, kun je een SOS uitzenden. Dat wil zeggen, je hanteert 3 technieken: Stop Observeer Strategie

STOP doe niets, neem geen beslissing. Hoe?

"Laat me erover nadenken" Misschien heeft de chanteur een deadline, maar dat is niet jouw deadline.

De chanteur zal duwen: nee NU Nu, hoe lang duurt het voordat je het weet? Jouw antwoord luidt:

"het duurt zolang het duurt" en je herhaalt dit. Je hebt nu de ander in de wachtpositie gezet waardoor de machtbalans ten gunste van jou is veranderd

Accepteer de ongemakkelijke moeilijke situatie: ik kan hier tegen.

Als je het goed hebt gedaan maar je toch slecht voelt probeer dan deze ongemakkelijke gevoelens in een breder perspectief te plaatsen: het vormt slechts 1 aspect van de situatie i.p.v. dat het een allesomvattende totaliteit is. Deze ongemakkelijke gevoelens doorsta je opdat je je doel bereikt!

Dialoog aangaan met het ongemakkelijke gevoel: pak een voorwerp dat dit gevoel symboliseert, zet het op een lege stoel en ga ermee praten. Hiermee plaats je het gevoel buiten je en zal je er beter mee om kunnen gaan.

OBSERVEER

Stel je zelf de volgende vragen om een onbeladen beeld te krijgen van wat er gaande is.

• Wat wou de persoon, hoe werd dit verzoek gedaan, wat deed hij toen je niet meteen instemde
• Wat denk jij zelf: schrijf dit alles op. Misschien denk je zoiets als

Als ik van iemand hou, ben ik verantwoordelijk voor zijn geluk

Goede mensen maken andere mensen gelukkig

Als ik doe wat ik wil, ziet de ander me als egoistisch

Ik win het nooit van deze persoon

De ander is sterker

Hun gevoelens zijn belangrijker dan de mijne

Onthoud: geen van al deze gedachten zijn waar!

Observeer ook je gevoelens en neem deze serieus. Elke keer als jij gevoelens van wrok of kwaadheid hebt, dan wijst dit erop dat het verzoek niet in jouw belang is.

Bekijk het verzoek nader: wat doet me zo ongemakkelijk voelen, wordt hierbij ook rekening gehouden met mijn gevoelens en wensen, wat voor voordeel zit er voor mij bij.

Als ik ja zeg, zou dit me dan pijn doen

Integriteit:

verraad ik iemand als ik ja zal zeggen? Ja. Ik verraad mezelf!

Ga ik staan voor dat waarin ik geloof

Laat ik mezelf door angst bepalen

Bepaal ik zelf wie ik ben, of laat ik anderen bepalen wie ik ben: je bent slecht, egoistisch etc.

Slotvraag: als het helemaal aan mij lag, wat zou ik dan doen?

STRATEGIE

Als je weet wat je wilt gaan zeggen, moet je het goed overbrengen.

Geen verklaring of uitleg: "Ik wil dat niet, ik voel dat niet"

Geen zelfverdediging: ik ben niet slecht etc.In plaats daarvan zeg je

Echt waar

Bang maken en schreeuwen helpt niet

Laten we verder praten als je weer wat kalmer bent

Je hebt absoluut gelijk (zelfs als je dit niet meent)

Omgaan met bedreigingen zoals: je zult hier spijt van krijgen, ik ben ziek door jou

U zegt het

Misschien

Blijkbaar zien wij de dingen anders

Ik ben een andere mening toegedaan

Wil de strategie slagen, dan is een goede innerlijke houding noodzakelijk.

Onthoud dat jij iets redelijks vraagt: stop met het manipuleren van mij.

Jij bent bang dat nu de relatie stuk gaat, maar dat is minder erg dan het stukgaan van de relatie met jezelf

Deze oorlog kun je winnen: niet door te vluchten=toegeven, maar door te leren omgaan met vervelende gevoelens. "Ik kan afkeuring verdragen zolang ik maar in verbinding blijf met mijn integriteit". Hou vast aan je eigen normen, waarden, verlangens en wensen.

Opdat de strategie slaagt, kun je jezelf op verschillende manieren voorbereiden

Ga in de schoenen van de chanteur staan, doe hem na in woorden en gedrag, voel hoe dat is. Je zult merken dat je je helemaal niet krachtig voelt en dat is zo'n persoon ook niet. Het is een klein bang kind. Krachtige mensen zullen je nl niet onder druk zetten en tegen je zin iets laten doen.

Als je bang bent om in een groot zwart gat te vallen "als dat en dat gebeurt dan....." probeer dan in gedachten eens in dit zwarte gat te stappen. En ga dan vervolgens na wat het tegenovergestelde is van het zwarte gat b.v. omgaan met vrienden. Als je bang bent voor moeilijke dagen, denk dan zoveel mogelijk aan dagen die de beste uit je leven zijn

Verplichtingen: ga eens na wat de ander allemaal van jou verwacht, schrijf dit op. En vervolgens ga je deze lijst herschrijven met de zin erachter: waar staat dit geschreven b.v. een goede moeder komt aan de wensen van haar kinderen tegemoet.... waar staat geschreven dat een goede moeder tegemoet komt aan de wensen van haar kinderen

Schuldgevoelens: je moet je niet schuldig voelen omdat jij iets wilt doen om je leven te verrijken.

Beschuldigingen: deze zijn slechts: meningen, opinies, projecties (retour afzender)

Als de ander je ego�stisch noemt, herhaal dan bij jezelf: zijn mening, het is geen feit

Vaak zijn schuldgevoelens zeer hardnekkig en daarom volgen hier 2 oefeningen

Oefening: De Paradox

Zet een lege stoel voor je en plaats in gedachten de chanteur voor je. Nu ga je helemaal toegeven "Ik weet dat je niet zonder me kunt en daarom zal ik alles doen wat je wil. Ik cijfer me helemaal weg voor je en zal altijd goed voor je zorgen ook al gaat dit ten koste van mezelf" Als je zo praat, voel je hoe ridicuul het verzoek van de ander is!

Oefening: Fantasie

schuldgevoelens te lijf met b.v. een sprookje. Schrijf sprookje over je relatie met je zuster. Door dit te doen krijg je meer inzicht in de relatie die jou zo schuldig doet voelen

Ter afronding wil ik nog zeggen: blijf trouw aan jezelf, verloochen jezelf niet, luister naar je zelf. Zodat jij voor jezelf je beste vriend bent en blijft. Door jezelf niet te verraden, kun je je zelfvertrouwen en zelfrespect behouden en versterken. En alleen dan zijn werkelijk plezier en genieten van het leven dat jou gegeven is, mogelijk

Geniet van je leven, het is jouw leven!