Bescherm je foto's tegen online diefstal

 

Zo af en toe scan ik met Google Images of met Tineye het internet. Puur om te zien waar mijn foto's gebruikt worden. En het resultaat is uitgebreid. Helaas, want het is allemaal zonder toestemming: webshops in Japan en China, een Zuid-Amerikaanse platenmaatschappij, diverse weblogs in Rusland en Indonesie, apotheken in de Caribbean, een bluesband in Texas en een iPhone app.

Voorkomen is beter...

En wat doe je daar dan mee? In de praktijk kun je helaas vrij weinig. Natuurlijk kun je mails gaan sturen, met een factuur. Er is immers misbruik gemaakt van je beeld dus je hebt recht op een vergoeding. Maar er recht op hebben en hem krijgen, dat zijn twee verschillende dingen.

En in sommige gevallen moet je je afvragen of het alle moeite waard is, terwijl je in andere gevallen al op voorhand weet dat je geen enkele reactie krijgt. Hoe dan ook, je bent beter af door je werk zo goed mogelijk te beschermen. Maar hoe? Ook daar zijn verschillende mogelijkheden en meningen over. Ik zet er een aantal op een rijtje:

Verklein je foto's

Het spreekt uiteraard voor zich dat je je foto's niet in de hoogste resolutie online zet. Een bestand dat in pixels beperkt is en gecomprimeerd, laat zich minder makkelijk afdrukken. Helaas is de grootte van je foto steeds minder belangrijk, aangezien meer en meer beeldmateriaal toch alleen online wordt gebruikt.

Het bezit van een ongecomprimeerd RAW-bestand is natuurlijk wel dé beste manier om te bewijzen dat het echt jouw beeld is!


Ongecomprimeerde RAW's zijn de beste manier om je eigendom aan te tonen.
Al zijn negatieven misschien wel nóg overtuigender.

Plaats een watermerk

Soms is het middel ernstiger dan de kwaal. Dat vind ik zelf bijvoorbeeld van watermerken, tekst of grote logo's in een foto. Het hele doel van een foto op internet zetten is immers dat je hem laat zien aan anderen. De beleving van het beeld gaat er deels door verloren.


Onze hersenen werken nu eenmaal zo, dat een dergelijke tekst over je foto een eigen leven gaat leiden. Tekst stuurt je gedachten. De tekst 'Paarse krokodil' doet je als lezer nu normaal gesproken aan een (opblaas)reptiel denken. Klopt, toch? Weg is de beleving van je onderliggende foto... Ik zou het zelf dan ook afraden, maar er zijn genoeg fotografen die erbij zweren.

Plaats een copyrightmelding

Zet in of direct naast of onder je foto een copyrightmelding. Bijvoorbeeld '© 2013 Erik van Rosmalen Tekst en Fotografie'. Dat mag je te allen tijde doen, ook als je je werk nergens officieel heb laten registreren. Of je er vervolgens nog dingen bij zet als 'All rights reserved', dat maakt niet uit.

Een groot misverstand is overigens dat een copyrightmelding verplicht is. Sterker nog, hij heeft geen enkele officiële waarde. Het kan echter nooit kwaad, aangezien het wellicht een deel van de gebruikers er toch van weerhoudt je foto ongevraagd te gebruiken. Ook kan iemand die je foto misbruikt niet meer zeggen dat hij/zij het niet wist dat er auteursrecht op je foto's rust.


Een copyrightmelding zou ik persoonlijk klein en onderin plaatsen.
Een watermerk door de foto leidt af en verstoort je beeld.

Blokkeer de 'right click'-optie

Met sommige CMS-systemen is het mogelijk om de optie te blokkeren, waarmee een gebruiker met de rechtermuisknop een foto kan downloaden. Je krijgt dan een waarschuwing in plaats van het menu waar je de bron van het bestand kunt opvragen.

Nee, ik maak me geen illusie: ook als je deze optie blokkeert, is het met een beetje kennis heel goed mogelijk een foto te jatten. Vaak lukt het al, als de bezoeker van je website Javascript tijdelijk uitzet. En zelfs met een simpel screenshot kan een foto al gekopieerd worden. Toch wordt het met deze optie weer net een stukje moeilijker, waardoor weer een deel van de mensen zal afhaken.

Zet je foto's in Flash

Een variant op het blokkeren van de rechtermuisknop: je foto's in een gallery plaatsen, waarbij ze automatisch vertoond worden en je ze ook niet kunt opslaan. Dat kan bijvoorbeeld in flash (al wordt dat op termijn vervangen door HTML5).

Groot nadeel hiervan is, dat dit de zoekmachineoptimalisatie van je website geen goed doet. Ook kunnen sommige (oudere) computers of tablets je website dan niet weergeven. En overdreven gezegd: als je niet gevonden wordt, worden je foto's niet gezien.

Voeg je informatie toe aan de metatags

Een slimmere en elegantere oplossing is het toevoegen van meta-informatie. Als je gebruik maakt van Lightroom, maar ook in Bridge, dan kun je je gegevens toevoegen aan je foto's. Zo kun je in veel gevallen onomstotelijk aantonen dat een beeld van jou afkomstig is (mocht dat al een issue opleveren, omdat je geen hoge resolutiebestanden meer hebt). Let er wel op, dat je deze meta-informatie niet verwijdert bij het opslaan voor web!

Op WeAreSoPhoto.com is ook een helder YouTube-filmpje te vinden met een tutorial, hoe je dat in Lightroom 4 invoert:

Lees!

Het stomste wat je kunt doen, is zelf je rechten opgeven. Toch gebeurt dat vaak genoeg. Want wie leest alle kleine lettertjes? Lees dus altijd de voorwaarden van een website waar je eventueel een foto uploadt!

Steeds meer 'fotowedstrijden' zijn in feite verkapte marketingacties, waarmee merken relatief goedkoop aan beeldmateriaal komen, dat ze in campagnes kunnen gebruiken. Dat is op zich niet erg, maar realiseer je wel waar je precies je foto voor afgeeft!

Helaas zijn ook de 'Algemene voorwaarden' een steeds lastiger fenomeen. Zo geef je bij diverse sociale netwerken inderdaad toestemming om je geuploade content te 'reproduceren'. Enerzijds is dat noodzakelijk, omdat functies van Twitter, Facebook of Google+ anders niet werken.

Een foto delen op een Facebook-timeline of een retweet zijn immers ook 'vermenigvuldigingen' van je werk. Maar als je de regels zwart op wit hanteert, kan het ook betekenen dat de netwerken er commercieel mee aan de haal kunnen gaan.

Maak legaal gebruik makkelijker

Het linkt wat tegenstrijdig, maar toch: als je zorgt dat -bijvoorbeeld- bloggers je beeld gemakkelijker op een legale manier kunnen gebruiken, voorkom je ongewenst gebruik. Op Flickr heb je bijvoorbeeld de mogelijkheid je foto's volgens Creative Commons licenseren.

Het resultaat: legaal gebruik van je foto's op (als je dat wilt) niet-commerciële websites. Met een link terug naar je photostream op Flickr. Zo krijg je toch wat traffic én je weet waar je beeld gebruikt word