10 tips voor het fotograferen van vallende sterren

maandag 10 augustus 2015, 23:18 door Nando Harmsen | 5990x gelezen | 8 reacties Elk jaar in augustus is de Perseïden meteorenregen te zien. Op het hoogtepunt van deze regen van vallende sterren kunnen er maar liefst 50 tot 80 per uur te zien zijn. Het is een uitstekend moment om vallende sterren op de foto te zetten aangezien de kans zo groot is dat het gaat lukken. In dit artikel 10 tips om je hierbij te helpen.

Veel heb je niet nodig om ze te zien; een donkere plek, zo ver mogelijk van de stedelijke verlichting vandaan, en een heldere hemel. Toch blijft het een uitdaging want ondanks dat ze helder zijn of kunnen zijn, blijven de lichtflitsen erg kort.

Simpelweg fotograferen met lange sluitertijden levert niet het resultaat op wat je zou verwachten. Ik heb een uitgebreid blogbericht geschreven over het fotograferen van vallende sterren. Samengevat zijn hier 10 tips om in ieder geval een aantal vallende sterren op de foto te krijgen.

Vergeet niet, het blijft ook een beetje geluk hebben, want je weet nooit wààr ze zullen verschijnen.

1. Zoek een donkere plek

Het is belangrijk om een donkere plek op te zoeken. Geen stadsverlichting, straatlantaarns, of andere lampen. Helaas is Nederland vergeven van lichtvervuiling.

Gelukkig zijn er wel geïsoleerde plekken te vinden waar je minder last hebt van lichtvervuiling. Denk aan gebieden zoals bij de Veluwe, Friesland, en andere minder bewoonde gebieden. Kijk eens op deze site voor locaties, maar laat je niet uit het veld slaan door wat je ziet. Blijf gewoon zover mogelijk van steden af.

2. Witbalans

Witbalans kan het beste op een vaste waarde gezet worden omdat het nodig is om veel foto's te maken. Je wilt niet dat elke foto een iets andere witbalans heeft. Kies voor een nachtelijke hemel een witbalans van ongeveer 4000 Kelvin om een zo natuurlijk mogelijke kleur te krijgen.

Zit er veel lichtvervuiling aan de horizon, dan zou je nog iets koeler kunnen gaan. Tot 3400 Kelvin zelfs, maar pas op de dat de lucht niet te blauw wordt. Tenzij je dat natuurlijk wilt

3. Ruisonderdrukking uit

Zorg dat je ruisonderdrukking uit staat. Alleen dan kun je achter elkaar foto's blijven maken. Wanneer de ruisonderdrukker aan staat zal elke lange sluitertijd volgen met een 'darkframe' die even lang is als de sluitertijd was.

Je wilt zoveel mogelijk foto's achter elkaar maken om de kans te vergroten om die vallende ster te vangen. Wanneer je camera elke keer 10 of 15 seconden nodig heeft voor de ruisonderdrukking halveer je de kans om die vallende sterren ook daadwerkelijk op de foto te krijgen.

4. Manual, serie opnamen en draadontspanner

Zet je camera op manual (handmatig). Je gaat continu foto's maken met dezelfde sluitertijd. Eenmaal ingesteld is het niet meer nodig om je belichting opnieuw te bepalen. Zet je camera ook op serie opnamen.

Met gebruik van een draadontspanner kun je daarop na het drukken op de ontspanknop die knop vergrendelen. Dan blijft de camera continu foto's maken en kun je rustig wachten en genieten van de nachtelijke hemel. Heb je geen draadontspanner, dan moet je na elke opname opnieuw de knop indrukken.

5. Groothoek en zet de autofocus uit

De grootste kans om vallende sterren in je beeld te krijgen is een groothoek, of zelfs ultragroothoek. Denk aan 17mm op fullframe of zelfs meer als mogelijk is. Maar ook met 24mm kan het heel goed, hoewel je dan minder hemel op de foto krijgt.

Een groothoek betekent wel dat vallende sterren klein op de foto komen. Alleen met een langer brandpunt kunnen ze groter en dus indrukwekkender worden. De kans dat je met een langer brandpunt (35mm of 50mm) een vallende ster in beeld krijgt wordt natuurlijk een stuk lager.

Vergeet zeker niet om je autofocus uit te zetten en je objectief handmatig op oneindig te zetten. Doe je dat niet, dan zal de camera tevergeefs de autofocus proberen te gebruiken. En daar is het te donker voor.

6. Grote lensopening

Probeer zoveel mogelijk licht op je sensor te laten vallen. Dat betekent natuurlijk een grote lensopening. Denk daarbij aan minimaal f/4 maar nog liever een of twee stops meer. Maar laat je niet weerhouden om met een objectief dat een maximale lensopening van f/5,6 heeft aan de slag te gaan. Je kunt dit natuurlijk enigszins compenseren door een hogere ISO te nemen.

7. ISO hoog

Zet je ISO zo hoog mogelijk. Minimaal ISO 1600 maar nog liever een of twee stops meer. Dit is nodig omdat die vallende sterren maar heel kort opflitsen. Ze zijn dan wel helder, maar de flits is te kort om veel licht te geven.

Een hoge ISO maakt de sensor 'gevoelig' voor weinig licht waardoor de kans groter is dat je er een vallende ster op hebt. Let wel op de mogelijkheden van je camera; niet alle camera's gaan goed om met hoge ISO's.

Als het goed is weet je tot hoe ver je de ISO kunt opschroeven zonder dat de ruis hinderlijk wordt. En vergeet niet; helemaal zonder ruis kun je dit soort fotografie niet doen. Het is, of een foto van een vallende ster met wat ruis, of een foto zonder ruis en geen vallende ster.

8. Sluitertijd

En nu wordt het wat moelijker. De sluitertijd is niet belangrijk. In principe wil je een sluitertijd die tussen de 10 seconden en 30 seconden is. Maak een testopname met 15 seconden en als de foto te licht of te donker is, corrigeer de sluitertijd dan.

Welke sluitertijd je nodig hebt is afhankelijk van de mate van lichtvervuiling. Als zelfs 10 seconden een overbelichte foto oplevert, draai dan je diafragma een stop dicht of zet je ISO wat lager. Het vermindert de kans op lichtzwakke vallende sterren, maar dat is dan eenmaal zo.

9. Veel opnamen

Als alles ingesteld is, en je hebt een mooie compositie, dan is het een kwestie van je camera foto's laten maken. Continu, de een na de ander, en wacht. Hoeveel opnamen je wilt maken hangt af van de grootte van je geheugenkaart, de levensduur van je accu, condensvorming, of je geduld. Hoe langer je blijft, hoe meer kans op die mooie meteoor.

10. Veel meer tips

Natuurlijk is er veel meer waar je op moet letten; ken je omgeving, zorg dat je voorbereidt bent, wen aan het duister, noem maar op. Meer is te vinden in mijn blogbericht, compleet met andere interessante links die kunnen helpen met het fotograferen van een nachtelijke hemel.

Maar de belangrijkste tip, die ik als laatste heb gewaard, is de volgende: geniet van een heerlijke rustige avond of nacht terwijl je in de diepten van het heelal kijkt.